Ostatnie publikacje z kategorii prawo umów

autor artykułu

Tomasz Derwich

radca prawny

602 607 214

t@derwich.pl

Śledź mnie na:

Banki w ostatnich czasach nie mają dobrej prasy. Masowo przegrywają sprawy frankowe, a zaraz rozpocznie się batalia o kredyty wiborowe. Dodatkowo w blokach są już na jeszcze większą skalę sprawy o skorzystanie z sankcji kredytu darmowego. O tym ostatnim narzędziu ochrony kredytobiorców szerzej opowiem w poniższym artykule.

Przyjrzyjmy się zatem bliżej temu mechanizmowi, aby lepiej zrozumieć jego istotę, warunki, które trzeba spełnić, by móc z niego skorzystać, a także korzyści, jakie może przynieść. Z tego artykułu dowiesz się przede wszystkim:

• Czym jest sankcja kredytu darmowego?

• Kto i kiedy może z skorzystać z sankcji kredytu darmowego?

• Jakich kredytów dotyczy sankcja kredytu darmowego?

• W jakich przypadkach można skorzystać z sankcji kredytu darmowego

• Co trzeba zrobić by skorzystać z sankcji?

Czym jest sankcja kredytu darmowego?

Sankcja kredytu bankowego jest kolejnym instrumentem prawnym ochrony interesów kredytobiorców, który nabiera coraz większego znaczenia.

Jest ona niczym innym jak karą dla kredytodawcy za naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim. W szczególności chodzi o przepisy przewidujące obowiązek poinformowania klienta o kosztach związanych z zaciągnięciem kredytu lub wyznaczające maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu.

Kara ta dla banku polega po prostu na przekwalifikowaniu umowy kredytu z odpłatnej na umowę nieodpłatną. Po złożeniu odpowiedniego oświadczenia, kredytobiorca nie będzie już zobowiązany do zapłaty na rzecz banku kosztów związanych z przyznaniem kredytu, takich jak odsetki, prowizje i inne opłaty. Jak widać, sankcja jest zatem dość dotkliwa dla banków, a jej wprowadzenie do obowiązującego prawa ma na celu ograniczenie niezgodnych z prawem praktyk w sporządzaniu umów kredytowych.

Anulowane więc zostaną koszty okołokredytowe, więc kredytobiorca będzie zobowiązany jedynie do spłaty kapitału. Kredytobiorca nie będzie mógł się za pomocą sankcji zwolnić oczywiście od zapłaty odsetek za opóźnienie, ale również kosztów ustanowienia zabezpieczenia kredytu.

Kto i kiedy może z skorzystać z sankcji kredytu darmowego?

Sankcja kredytu darmowego została uregulowana w ustawie o kredycie konsumenckim. Jak zatem sama nazwa ustawy wskazuje, uprawnienie do skorzystania sankcji przysługuje konsumentom. Za konsumenta uznaje się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Ponadto, od 7 stycznia 2024 r. regulacje dotyczące sankcji kredytu darmowego będą mogły być stosowane do umów o kredyt zawieranych przez rolników, czyli osób fizycznych prowadzących indywidualne gospodarstwo rolne. Chodzi więc o wszelkie umowy o kredyt, które zostaną zawarte przez rolnika, a więc także umowy związane z prowadzoną przez niego działalnością rolniczą (np. umowy o kredyt inwestycyjny, o kredyt w rachunku bieżącym itp.), jednak nadal w wysokości nie większej niż 255 550 zł.

Z sankcji kredytu darmowego można skorzystać w trakcie realizacji umowy kredytowej, jak i po – jednak nie dalej niż w terminie 1 roku od dnia wykonania umowy kredytu, czyli co do zasady spłaty kredytu przez kredytobiorcę, zwrotu części prowizji lub zwrotu weksla stanowiącego zabezpieczenie umowy kredytu. Co istotne, jeżeli konsument lub kredytodawca spóźnia się z wykonaniem jakiegokolwiek obowiązku wynikającego z umowy o kredyt konsumencki termin roczny na wygaśnięcie uprawnienia do skorzystania z sankcji nie rozpoczyna swojego biegu.

Jakich kredytów dotyczy sankcja kredytu darmowego?

Prawo do skorzystania z sankcji obejmuje więc tylko kredyty konsumenckie. Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się:

• umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł

• umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, w tym w wysokości większej niż 255 550 zł.

• umowę o kredyt zawieranych z osobą fizyczną prowadzącą gospodarstwo rolne, czyli rolników.

Typowo więc sankcja kredytu darmowego dotyczyć będzie:

• umów kredytu

• umów pożyczki

• umów o kredyt odnawialny

Sankcja kredytu darmowego nie dotyczy kredytów hipotecznych przyznanych po 22 lipca 2017 r., bo od tego momentu ma do nich zastosowanie odrębna ustawa (o kredytach hipotecznych). Wcześniej przepisy ustawy o kredycie konsumenckim obejmowały kredyty hipoteczne, ale tylko w ograniczonym zakresie. W pewnych sytuacjach sankcja kredytu darmowego może być również zastosowana do umów o kredyty hipoteczne zawartych między 17 grudnia 2011 r. a 21 lipca 2017 r.

Z uwagi na typy umów objętych uprawnieniem sankcji, roszczenia swoje będzie można kierować do:

• banków

• banków spółdzielczych

• SKOK-ów

• tzw. parabanków

Z informacji przedstawianych przez BIK wynika, że aktualnie spłacanych jest kilkanaście milionów umów o kredyt konsumencki, a więc skala tematu jest ogromna. Jednocześnie szacuje się, że w większości zawartych umów znajdują się naruszenia dające podstawy do skorzystania z sankcji.            

W jakich przypadkach można skorzystać z sankcji kredytu darmowego?

Z sankcji można skorzystać w przypadku naruszenia przez kredytodawcę przepisów Ustawy dotyczących zawierania umowy kredytu. Obejmują one obowiązki co do formy i treści tej umowy. Sankcja kredytu darmowego może znaleźć zastosowanie w przypadku naruszenia przez kredytodawcę przepisów limitujących wysokość opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu, limitujących wysokość naliczonych odsetek za opóźnienie, a także w przypadku naruszenia przez kredytodawcę przepisów ograniczających wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu.

Polskie sądy sankcję kredytu darmowego najczęściej stosują w następujących przypadkach:

• nieprawidłowa informacja o całkowitej kwocie kredytu przez wliczenie do niej kredytowanych kosztów albo całkowitym koszcie kredytu przez pominięcie kosztów wymaganych usług dodatkowych (m. in. nieprawidłowo określone wartości RRSO czy pozaodsetkowych kosztów kredytu)

• niepełne wiadomości dotyczące warunków przedterminowej spłaty kredytu

• pominięcie całości lub części wymaganych informacji dotyczących prawa konsumenta do odstąpienia od umowy

• harmonogram spłaty kredytu nie zawiera szczegółowych informacji odnośnie tego, co klient spłaca przy każdej racie pożyczki

• błędne informacje co do oprocentowania kredytowanych kosztów

• nieprawidłowe określenie warunków zmiany opłat lub prowizji

Są to jedynie niektóre sytuacje naruszeń, a ich katalog nieustannie się poszerza z uwagi na zróżnicowanie praktyk umownych stosowanych przez kredytodawców.

Zasadniczo z sankcji można więc skorzystać, jeżeli kredytodawca nie udzielił konsumentowi wszystkich wymaganych ustawą informacji, bądź kiedy informacje te są niepełne lub wprowadzają w błąd kredytobiorcę.

Co trzeba zrobić, by skorzystać z sankcji?

Żeby skorzystać z sankcji kredyt darmowego niezbędne jest dokładne zapoznanie się z umową, a następnie, jeżeli występują w niej naruszenia, należy złożyć kredytodawcy pisemne oświadczenie o korzystaniu z sankcji, chyba że w umowie kredytowej umożliwiono inną formę. Trzeba przede wszystkim pamiętać, aby oświadczenie złożyć w terminie 1 roku od wykonania umowy, o czym szerzej powyżej. Później traci się prawo do skorzystania z sankcji kredytu darmowego.

W oświadczeniu takim należy oczywiście wskazać swoje dane, umowę kredytu (pożyczki) oraz wskazać, że chcemy skorzystać z sankcji. Warto również wskazać na konkretne naruszenia kredytodawcy i wyjaśnić swoje stanowisko.

Przeważnie na złożeniu oświadczenia sprawa się nie zakończy. Bank najprawdopodobniej odmówi skorzystania z sankcji. Oznacza to, że sprawę trzeba będzie skierować po prostu do sądu i pozwać bank o zwrot kosztów kredytu.

Jakie są skutki uznania kredytu za „darmowy”?

Od techniczo-prawnej strony do podstawowych skutków skutecznego złożenia oświadczenia o korzystaniu z sankcji kredytu darmowego zalicza się:

• wygaśnięcie roszczenia kredytodawcy o zapłatę odsetek i pozostałych kosztów

• powstanie roszczenia kredytobiorcy o zwrot uiszczonych kwot odsetek i innych kosztów.

Sankcja kredytu darmowego nie powoduje natomiast wygaśnięcia po stronie kredytodawcy możliwości żądania kosztów związanych z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy kredytowej przez konsumenta, np. odsetek za opóźnienie, kar umownych, kosztów monitów, kosztów sądowych i egzekucyjnych.

Podsumowanie

Jeżeli jesteś stroną umowy kredytu konsumenckiego, w tym rolnikiem, warto bliżej zapoznać się z jej treścią i poddać ją stosownej weryfikacji. Oszczędności wynikające ze skorzystania z sankcji kredytu konsumenckiego mogą sięgać kwot kilkudziesięciu tysięcy złotych. 

Wydaje się więc, że warto więc zweryfikować swoją umowę. Szacunkowo w większości umów kredytowych (powyżej 70%) można doszukać się naruszeń dających podstawy do skorzystania z sankcji.

Zastanawiasz się więc nad skorzystaniem z sankcji darmowego kredytu, ale nie do końca wiesz czy Twoja umowa się do tego kwalifikuje? Możesz się ze mną w dogodnej chwili skontaktować w celu przeprowadzenia bezpłatnej analizy umowy. 

Sankcja kredytu darmowego - Poznań - Kalisz - Kancelaria

Więcej z kategorii prawo umów

Artykuł to jednak za mało?

r. pr. Tomasz Derwich

Formularz kontaktowy

Zadzwoń, napisz lub wyślij formularz.

Podczas tego pierwszego kontaktu dowiem się dokładnie jakie są Twoje potrzeby i wyjaśnię jak mogę Ci pomóc.

Administratorem Twoich danych osobowych jest Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Derwich. Dane będą przetwarzane w celu udzielenia odpowiedzi lub kontaktu zgodnie z polityką prywatności.

Obserwuj mnie

Informacje prawne

Specjalizacje

Na skróty

Kancelaria Radcy Prawnego

Tomasz Derwich

ul. I. Paderewskiego 6/5

61-770 Poznań

NIP: 6182057887

REGON: 361662365

Zadzwoń lub napisz do mnie w celu umówienia bezpłatnej konsultacji wstępnej Twojej sprawy - w formie rozmowy telefonicznej lub wideokonferencji online.